Sanatsal gümüş el işçiliğinin 4. kuşak temsilcisi olan Fatih Binici, savata (gümüş üzerine kurşunla özel bir biçimde işlenen kara nakış) usta ellerinde hayat vererek satışa sunuyor.

Bilgi ve kültür anlamlarına gelen ve gümüş üzerine kurşunla özel bir şekilde işlenen siyah bir nakış olan savat, içinde üç metal bir ametal madde bulunduruyor.

Van Valiliği koordinasyonunda YİKOB (Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı) ve DAKA (Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı) işbirliğinde Tarihi Tekel Binasının arkasında yapılan, geleneksel el sanatlarının ve yöresel ürünlerin tanıtımının yapılacağı Van Bedesten Çarşısı'nda hem sergilenen hem de satışı gerçekleşen savatlı gümüşe ilgi artıyor.

Whatsapp Image 2025 02 20 At 10.55.19

24 AYRI İŞLEMDEN GEÇİYOR

24 ayrı işlemden geçerek son halini alan savatlı gümüşe Avrupa ülkelerinden yoğun ilgi olduğunu dile getiren Fatih Binici, “Bu bileşenler 750 santigratlık derecede kaynaştırıldıktan sonra bir çubuk forması elde ediliyor. Bileşenler soğutulduktan sonra, ustaların maharetli ellerinde hayat buluyor. Bilezik, levha, bileklik gibi ürünler yapılıyor. Elmas gibi kalemlerle desenler işlenerek, oyuluyor. Oyulduktan sonra yeniden 750 derecelik bir ısıyla desenler döşeniyor, ardından kabası alınan savatın cilası vs. derken en son hali ortaya çıkıyor. Birçok insan bu işçiliğin Ermenilerden geldiğini düşünür ama bu Ermeni işçiliği değil, Urartulardan kalma bir işçilik olarak günümüze kadar ulaşmış oluyor.” dedi.

Whatsapp Image 2025 02 20 At 10.55.19 (1)

4 BİLEŞENDEN OLUŞUYOR

Dört bileşenden oluşan savatın içerisinde 3 metal, 1 ametal madde bulunduğunu ifade eden Fatih Binici, “Savatın içerisinde metalden; bakır, gümüş, kurşun, ametalden ise; kükürt bulunuyor. Oldukça zahmetli bir süreci olan savatın yapımı bazen günlerce, bazen de aylarca sürebiliyor. Van ve çevresinde görülen motiflerin işlendiği bu takılar, uzun ve meşakkatli sürecin sonucunda ortaya çıkıyor. 24 ayrı işlemden geçen savat işçiliği ilk olarak Urartularda ortaya çıkmış, sonrasında Romalılar yapıyor, Romalılardan ise Osmanlılara geçiyor.” ifadelerine yer verdi.

Whatsapp Image 2025 02 20 At 10.55.18 (2)

Whatsapp Image 2025 02 20 At 10.55.18 (1)

Kaynak: WanHaber: Fatma Öztürk-Mecnun Çali