Van'a komşu İran'dan alışveriş yapmak ve resmi tatillerini geçirmek için gelen turistlerin sayısı her geçen yıl artarken, bu rakamlar yılbaşı rezervasyonlarına yansımadı. 2023 yılında İran'a açılan Kapıköy Gümrük Kapısı’ndan giriş yapan İranlı turist sayısı 600 bin iken, bu yıl rakamlar 700 bini aştı. Ancak yılbaşı için otellere yapılan rezervasyonlarda düşüş yaşandı.
Ticaret ve Sanayi Odası Başkan Yardımcısı Fevzi Çeliktaş, eğlenmek için Van'ı tercih edenlerdeki bu düşüşün, İsrail ile İran arasında devam eden gerginlik ve ekonomik nedenlerden kaynaklandığını anlattı. Geçen yıl aralık ayında 37 bin İranlı turistin kente giriş yaptığını, bu yıl ise 19 Aralık itibarıyla bu rakamın 31 binde kaldığını kaydeden Çeliktaş, "Geçen yıl yılbaşı öncesi otellerin doluluk oranları yüzde 90'lardaydı, bu yıl yüzde 50'lerde seyrediyor. İran'daki paranın dolar karşısında değer kaybetmesi de buna bir etkendir. Ülkeler arasındaki gerginlikler ekonomiye de yansıyor" diye konuştu.
'810 TIR GİRİŞ-ÇIKIŞ YAPTI'
Fevzi Çeliktaş, Kapıköy Sınır Kapısı’nın bu yıl TIR transitine açılmasıyla ilgili de değerlendirmelerde bulundu. 2024 yılı içerisinde 810 TIR'ın ülkeye giriş ve çıkış yaptığını söyleyen Çeliktaş, "İran tarafındaki kara yolunun 20-25 kilometresinin bozuk olması sebebiyle bu sayı istediğimiz seviyede değil. Ancak TIR transitine açık olması ilimiz, bölgemiz ve ülkemizin ekonomisine de büyük değer katıyor. Geçen yıl sınır kapımız TIR transitine açık değildi. Bu yıl mart ayında TIR transitine açıldı. Tabii bu 810 TIR’ın 687'si İran'dan giriş yapmış, kalanı da bizim ülkemizden çıkış yapmış. İran tarafındaki kara yolunun tamamlanması halinde TIR'lardaki giriş-çıkış sayıları daha da artar. Bu anlamda gümrük kapısında memur ve peron sayılarının da arttırılması gerekir" dedi.
'İRAN'DAKİ EKONOMİK GÜÇ AZALDI'
Otel sahibi Yunus Yüksel ise İran'dan gelen turistlerin kentin ekonomisine büyük katkı sağladığını, ancak bu yıl Aralık ayında otellerin doluluk oranlarında düşüş yaşandığını belirtti. Yüksel, "Geçen yıllarda Türkiye'de en çok turist alan iller arasında 15'inci sıradayken İsrail ile İran arasındaki gerginlik bu duruma olumsuz etkiledi. Bu huzursuzluk devam ederken, İran'daki ekonomik güç azaldı.
Dolar fiyatı İran'da 48 bin tümen iken, bu rakam 78 bin tümene çıkmış oldu. Hayat pahalılığı çok yüksek. Bu nedenle satın alma gücü olmayan İranlı turistler bu yıl çok az geleceklerdir. Her yıl yılbaşında normalde rezervasyonlarımız yüzde 100’e ulaşırken, bu yıl otellerin rezervasyonları yüzde 50'lerde kalacak. Önümüzdeki ocak-şubat aylarında da 25 bin turistin geleceğini düşünüyoruz. Daha önce turizm sezonumuz 10 ayken, şu an 4 aya düştü. İranlı turist, Van ekonomisi için çok iyi bir döviz akışı sağlıyordu. Biz buna bacasız fabrika diyorduk. Ancak turizm sektörü bu ay yüzde 25'lerde" diye konuştu.