Yöredeki kadınlar tarafından genellikle yünden yapılan halı ve kilimler, çarşı pazarda satışa sunuluyor.
Van’ın İpekyolu ilçesi Tuşba Halk Pazarında kilim satıcılığı yapan esnaf, eskiye nazaran işlerin durgunlaştığını ve hem satışların hem dokuma işinin azaldığını söyledi.
Esnaf Kemal İtah, “35 yıldır kilim sektöründeyim. Daha önce kilim dokuma tezgâhlarımız vardı. Hem dokuyup hem satardık. Ama maalesef şu an sadece satmakla yetiniyoruz” dedi.
“EL YAPIMI ÜRÜNLER”
Halı ve kilimlerin tamamen el yapımı olduğunu ifade eden esnaf Kemal İtah, “Kilimlerimiz Van, Hakkari, İran ve Türkiye’nin dört bir yanından gelen kilimlerdir. Kilimlerimizde yörelerin tarihine ışık tutan desenler yer alıyor. Önceden kendimiz dokur ve satardık. Ama günümüz koşullarında dokuma çok az yapılıyor. Bu işi yapan kişilerin sayısı çok azaldı. Satışlar da az olunca tezgâhları kapatıp sadece satıcılıkla uğraşıyoruz” sözlerine yer verdi.
“HALI VE KİLİM FİYATLARI 250 BİN TL’YE KADAR ÇIKABİLİYOR”
Satışa sunduğu halıları seyyar olarak topladığını anlatan İtah, “Tarihe yüz tutan kilimleri Van’ın sokaklarında veya şehir dışında seyyar olarak dolaşıp topluyoruz ve ardından satışa çıkarıyoruz. Satın aldığımız kilimleri de ebadına, motiflerine ve işçiliğine göre fiyatlandırıp alıyoruz. Aldığımız kilimler de genellikle 2.el oluyor. Çok nadiren yeni yapılmış kilim elimize ulaşıyor. Kilimlerin satış fiyatı da 2 bin 500 TL’den başlıyor 50 bin TL, 150 bin ve hatta 250 bin TL’ye kadar çıkıyor” ifadelerine yer verdi.
“ELİMDEKİ EN ESKİ HALI 150 YILLIK”
Şu an satışını yaptığı en eski halının İran halısı olduğunu ifade eden esnaf, “Duvara astığım halı 150 yıllık İran halısı. Çok uzun süredir elimde ama satışı yok. Önceden kilim ve halılar çok satılırken maalesef o kültür ölüyor ve satışlarımız çok düşük. Daha önce yaptığımız kilim ve halıları hem Van’da hem de şehir dışında (İstanbul, Ankara, Bursa, Antalya, İzmir) büyük şehirlerde de satabiliyorduk. Artan nakliye maliyetleri, alım gücünün düşmesinden dolayı dışarıya da açılamıyoruz.” diye konuştu.
“KIŞ AYLARINDA SATIŞLAR TAMAMEN DURUYOR”
Esnaf Kemal İtah, konuşmasını şu sözlerle tamamladı; “Satış yaptığımız pazar yeri çok eski. Yaz aylarında tek tek gelen müşterilerimize satış yapabiliyoruz ama kış aylarında neredeyse siftah yapamaz hale geliyoruz. Burası çok soğuk, insanlar hiç tercih etmiyor. Özellikle eski yapılı olduğu için İranlı turistler bile uğramıyor. Daha önce başka bir yerde çalışıyorduk. Ama hem kiraların yükselmesi hem de işlerin olmamasından dolayı da 3 yıldır böyle bir yeri tercih ettik.”
