Şark Meselesi: Osmanlı İmparatorluğu'nun Kaderini Belirleyen Sorun
Şark Meselesi'nin Kökenleri ve Tanımı
Şark Meselesi, 19. yüzyılın başlarında Avrupa'nın siyasi gündemine oturan ve Osmanlı İmparatorluğu'nun geleceğini derinden etkileyen bir dizi siyasi olay ve süreci ifade eder. Viyana Kongresi'nde ortaya çıkan bu terim, özellikle Rusya'nın Osmanlı üzerindeki Hristiyan halkların durumunu uluslararası bir mesele olarak gündeme getirmesiyle kullanılmaya başlanmıştır.
Osmanlı İmparatorluğu Üzerindeki Etkileri
Şark Meselesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun toprak bütünlüğünün korunması ve daha sonra topraklarının paylaşılması gibi farklı evrelerden geçmiştir. Bu süreç, imparatorluğun iç ve dış politikasında yaşanan krizlerle Avrupalı güçlerin müdahalesine sahne olmuştur.
Şark Meselesi'nin Aşamaları
Şark Meselesi, genel olarak iki ana döneme ayrılır. İlk dönem, 1071'den 1683'e kadar olan süreci kapsar ve bu dönemde Avrupa'nın Türklere karşı savunma politikaları ön plana çıkar. İkinci dönem ise, 1683'ten 1920'ye kadar olan ve Türklerin Anadolu'da tutunma çabaları ile Avrupa devletlerinin taarruzlarına tanıklık eder.
Şark Meselesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerindeki siyasi yapılanmasını ve dış politikasını şekillendiren temel bir faktör olmuştur. Bu mesele, aynı zamanda günümüzdeki birçok uluslararası ilişkiler ve bölgesel politikalar üzerinde de dolaylı etkiler bırakmıştır.