Dünya Sağlık Örgütü, Afrika'da hızla yayılan ve yeni bir tehdit oluşturan maymun çiçeği virüsü (Mpox) ile ilgili küresel acil durum ilan ederek dünya genelinde önlem alınması çağrısında bulundu.
Yeni Tehdit Kapıda: Okullar Kapanabilir mi?
Dünya Sağlık Örgütü’nün son toplantısında maymun çiçeği virüsünün uluslararası bir halk sağlığı acil durumu olduğu belirtildi. Son üç yılda ikinci kez küresel acil durum ilan edilen bu hastalık, Kongo başta olmak üzere 13 Afrika ülkesinde tespit edildi ve önceki salgınlardan daha tehlikeli olduğu bildirildi.
Sağlık Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise, 2024 yılı itibarıyla Türkiye'de henüz maymun çiçeği vakasına rastlanmadığı ve ek tedbirlerin şimdilik gereksiz olduğu belirtildi. Ancak, bilim kurulunun süreci yakından takip ettiği ve yeni gelişmelere göre durumu değerlendireceği vurgulandı.
Maymun Çiçeği Virüsü (Mpox) Nedir?
LifeClub Sağlıklı Yaşam Hizmetleri'nden Aile Hekimi Dr. İyigün Gedik, dünyada giderek artan endişelere neden olan maymun çiçeği hastalığı hakkında şunları söyledi: “Maymun çiçeği, 1950'lerde bir maymun kolonisinden izole edilen, insanlarda ve hayvanlarda hastalığa yol açabilen bir virüstür. İlk kaynağı kesin olarak bilinmemekle birlikte, Afrika'daki vahşi hayvanlar ve kemirgenlerin virüsü taşıdığı düşünülmektedir. Maymunlar ve insanlar ise bu virüsün rastgele konaklarıdır. İnsanlarda ilk kez 1970'lerde Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde bir hastalık olarak ortaya çıkmıştır.”
Virüsün Yayılımı ve Bulaşma Yolları
Maymun çiçeği virüsü, 2003 yılında Amerika’da salgın haline gelmiş, 2022’deki ikinci salgında ise birden çok ülkeye yayılarak endişe yaratmıştır. Dr. Gedik, virüsün bulaşma hızının yüksek olduğuna dikkat çekerek şunları ekledi: “Özellikle Afrika'ya seyahat edenlerde veya hasta kişilerle yakın temasta bulunanlarda virüs görülmektedir. 2022'deki salgında cinsel temas yoluyla bulaş yaygınlaşmış ve bu kişilerin çoğunda cinsel temas öyküsü tespit edilmiştir. Ancak, ev içi temaslar ve mesleki maruziyetin de bulaşma yolları arasında olduğu unutulmamalıdır.”
Hastalığın Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Hastalığın kuluçka süresi ortalama 5-13 gün arasında olup, belirtiler ateş, titreme ve kas ağrılarıyla başlar. Ardından hastalığın karakteristik döküntüleri oluşur. Bu döküntüler önce küçük kızarıklıklar olarak başlar, ardından içi sıvı dolu kabarcıklara dönüşür ve 7-14 gün içinde kabuklanarak iyileşir.
Dr. Gedik, tanı için PCR testinin kullanıldığını ve bazı antiviral ilaçların hastalığa karşı etkili olabileceğini belirtti. Şu anda kesin bir tedavi bulunmamakla birlikte, destekleyici tedaviler uygulanmaktadır. Ayrıca, maymun çiçeği virüsüne karşı geliştirilen bir aşının mevcut olduğunu ve bu aşının Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylandığını ekledi.
Korunma Yöntemleri Nelerdir?
Korunma konusunda ise Dr. Gedik şunları önerdi: “Maymun çiçeğinin döküntüsü olan veya riskli bölgelere seyahat etmiş kişilerle yakın temastan kaçınılmalı, bu kişilerin kişisel eşyalarına dokunmaktan kaçınılmalıdır. Yakın temas durumunda ise standart korunma önlemleri alınmalıdır.”