Kültür & Sanat

Kralın eşine Van'da yaptırdığı bahçe; Tariria!

Binlerce yıl önce Van topraklarında efsaneleşen ve dilden dile uzanan Urartu Kralı Minua’nın eşi Tariria’ya duyduğu aşk için Babil Bahçelerini aratmayacak bir bahçe yaptığı anlatılıyor.

Abone Ol

Babil Bahçelerini aratmayacak güzellikte bir bahçe kuran Urartu Kralı Minua, eşi Tariria’ya ithafen bahçenin adını ‘Tariria’ koyuyor ve krallığın uygarlık tarihinde silinmeyecek bir ize imza atıyor. 

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Dekanı ve Van Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Başkanı Arkeolog Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu, Urartu Kralı Minua’nın eşi Tariria’ya sevgisinin göstergesi olarak yaptırdığı Tariria Bahçesini, wanhaber’e anlattı. 

Edremit’te yer alan Kadembas mevkiinde bulunan bahçe hakkında konuşan Prof. Dr. Çavuşoğlu, “Kadembas adı verdiğimiz bir mevki var, bugün ki Edremit’in hemen çıkışında. Bu Kadembas mevkiinde; Minua kendi eşi Tariria adına bir bağ ve bahçe kuruyor ve yazıtlı olarak belirtiyor. Bu da Minua’nın eşine duyduğu sevgiyi gösteriyor. Kral Minua’nın eşi Tariria adına teraslama yöntemi ile bir bağ-bahçe kurması adeta Mezopotamya’daki Babil Bahçeleri gibi düşünülebilir, o bölge bir koy şeklindedir, muhtemelen Van Kalesi’nin oralarda yelkenlilerle veya küreklilerle belirli dönemlerde gelinerek eğlenildiği, dinlenildiği bir yer kullanılmış ve mesire yeri olarak düzenlenmiştir.” ifadelerini kullandı.

Tariria Bahçesinin, Kral Minua tarafından yapıldığını kanıtlayan yazıtların günümüze kadar var olduğunu belirten YYÜ Edebiyat Fakültesi Dekanı ve Van Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Başkanı Arkeolog Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu, yazıtların üzerinde bahçeye zarar verenlere yönelik bedduaların dahi olduğunu aktardı.

Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu, “Kral Minua tarafından Tariria Bahçesi’nin kurulduğuna dair yazıtlar var ve bu yazıtlar günümüzde hala varlığını koruyarak duruyor. Dikdörtgen şeklindeki bir kaya üzerinde İşpuini ve oğlu Minua’nın bu bağ ve bahçeyi kurduğu yazıyor. Hatta bu yazıtın üzerindeki yazıda, ‘Ben İşpuini’nin oğlu Minua, Tanrı Haldi’nin gücü ile bu kanalı açtım, bu kanalın adını Minua Kanalı koydum, her kim bu kanala zarar verirse Tanrı Haldi soyunu sopunu kurutsun’ şeklinde bir beddua da var.” şeklinde konuşarak Tariria Bahçesi ve bahçeye su akışının sağlandığı Şramran Kanalı hakkında bilgi verdi.