Türkiye İstatistik Kurumunca (TÜİK) açıklanan konut satış istatistiklerine göre, Türkiye genelinde konut satışları eylülde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 37,3 artarak 140 bin 919 oldu.
Bu rakam, 2024'ün en yüksek verisi olarak kayıtlara geçti. Eylül dışındaki en yüksek rakam 134 bin 155 ile ağustosta, 127 bin 155 ile temmuzda, 110 bin 588 ile mayısta görüldü.
Konut satışları ocak-eylül döneminde ise yıllık bazda yüzde 5,2 artarak 947 bin 236 olarak gerçekleşti.
Sektör temsilcileri, son 21 ayın en yüksek satış rakamının yakalandığı eylül ayına ilişkin istatistikleri değerlendirdi.
"Eylüldeki artış oranı son derece ciddi ve sevindirici"
Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER) Başkanı Neşecan Çekici, ocak-eylülde geçen yılın aynı dönemine göre konut satışlarının yüzde 5,2 artmasına işaret ederek, "Eylüldeki artış oranı da son derece ciddi ve sevindirici. Ev almanın zamanının geldiğini ev satın almak isteyenler biliyor. 2024'ün ikinci çeyreğinde düşük seyreden ve ertelenen satışların pazara döndüğü görülüyor." dedi.
Bu tablonun, "şirketlerin kendi kampanyalarının işe yaradığını ve peşinatı olanların yakın gelecekte fiyat artışı olabileceği endişesiyle harekete geçtiğini gösterdiğini" anlatan Çekici, şu açıklamalarda bulundu:
"Özellikle ilk defa satılan konutlarda son aylarda yükseliş trendi mevcut. Temmuzdan günümüze aylık 40 bin adedin üzerinde ve toplam satışın içindeki payı yüzde 30'un üzerine çıkmaya başladı. Öte yandan alternatif yatırım araçlarından da beklentiler sınırlı hale geldi. Kısa vadede faizlerin düşeceği, konut fiyatlarında da yukarı yönlü bir hareket olacağı ihtimali gündemde. İpotekli satışlar tarafında da kredi faizlerinin düşüş beklentisi ve ufak da olsa faiz oranlarındaki düşüşler ipotekli satış tarafında da kıpırdamalara neden olacak gibi görünüyor. Ancak yılın ilk 9 ayı toplamı itibarıyla 2023 ipotekli satışların oldukça gerisindeyiz."
Çekici, konut fiyatlarında son aylarda yaşanan reel düşüşe değinerek, bu nedenle hareketliliğin yılın kalan aylarında sürmesini beklediklerini sözlerine ekledi.
"İpotekli satışlarda artışın sürmesini bekliyoruz"
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Yönetim Kurulu Başkanı Ramadan Kumova da konut satış istatistiklerine ilişkin verileri paylaşarak, ipotekli satışlarda da artış yaşandığını söyledi.
Türkiye genelinde ipotekli satışların eylülde yıl ortalamasının yüzde 54 üzerinde gerçekleştiğini dile getiren Kumova, "Kredili satışlarda bankaların daha iyimser yaklaşımıyla ipotekli satışların artışının sürmesini öngörmekteyiz ancak yüksek faiz ortamına rağmen bu hızlı artışın sürdürülebilir olabilmesi için faiz ortamının da yumuşaması gerekiyor." dedi.
Kumova, konut fiyatlarında yaşanan artışın sene başından bu yana enflasyonun gerisinde kalmaya devam ettiğini kaydederek, "Son üç ayda hızlı artan konut satışları ve fiyatların enflasyonun gerisinde kalmasını bir arada değerlendirecek olursak; insanlar konutta ciddi bir alım fırsatı görüp harekete geçti ve tasarruflarını konuttan yana kullanmaya başladı." diye konuştu.
"Nakdi olanlar için konut alımında fırsat dönemi"
Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkanı Hakan Şişik de satışların eylülle birlikte yükselişe geçeceğini söylediklerini belirterek, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Bunun en büyük nedeni faiz indirimine gidileceğinin sinyallerinin verilmesi. Finans tarafında parasını yatırımda bulunduranların Türkiye'nin her zaman birinci yatırım aracı olarak değerlendirilen konuta geri dönüşlerini ve yüksek kiralardan dert yananların konut edinmelerini gösterdi. Dediğimiz gibi elinde nakdi olanlar için bir fırsat dönemi diyebiliriz. Bildiğiniz üzere bazı kamu bankaları konut faiz oranlarında bir nebze indirime gittiler ama burada yine markalı konut projelerinin uyguladığı kampanyaların etkili olduğunu söyleyebiliriz. Hem uygun peşinatlar hem de uygun faiz oranları ve ödeme planlarıyla insanları alıma yönlendirdiklerini belirtebiliriz. Konut satışlarındaki yükseliş trendini son çeyrekte de izlemeye devam edeceğiz. Konut satışları yıl sonunda 1,3 milyon bandını geçecektir."
"2023 ve 2024'ün en yüksek rakamı"
EgeYapı Genel Müdürü Didem Güneş de eylülde ulaşılan 140 bin 919 adetlik satış rakamının hem 2023'ün hem de 2024'ün en yüksek rakamı olduğunu belirterek, "Daha önce de vurguladığım gibi talepte asla bir durgunluk yok, satış ofislerimizde bunu hep hissettik. Sadece konut kredisine ulaşmak zor olduğu için üreticilerle veya kendi başlarına yatırımcılar formül üretmek için zaman kaybetti." diye konuştu.
Bekleyen alıcıların son 3 ayda harekete geçtiğini dile getiren Güneş, "Eylüldeki satışın yüzde 31'i yani 45 bin adedi sıfır satış. Önceki iki ayda da 41 bindi ortalama. Satışların yaklaşık yüzde 90'ı kredisiz. Bir de kredi maliyetlerinin aşağı yönlü olmaya başladığını düşünün. Böyle giderse yılı 1,3 milyonun üzerinde bir satışla kapatacağız gibi görünüyor." ifadelerini kullandı.
"Bekleyen talebin harekete geçmesi, konut almak için doğru zaman olduğunu gösteriyor"
Fuzul Topraktan Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Akbal da bekleyen talebin harekete geçmesinin "ev almak için doğru zaman olduğunu" gösterdiğini kaydederek, şunları kaydetti:
"Bu ivmenin artarak devam edeceğini düşünüyorum. Yıl toplamında 1,3 milyonun üstünde bir rakama ulaşacağımızı düşünüyorum. Türkiye biliyorsunuz Avrupa'da konut pazarının lideri. OECD üyesi ülkeler arasında da ABD'den sonra en büyük pazar. Ancak ev sahipliği oranımız yüzde 55'lere doğru geriliyor. Bunu yukarı çıkartacak formülleri bulmalı ve hayata geçirmeliyiz."
"Yatırımcılar konut fiyatlarındaki reel düşüşü değerlendiriyor"
Helmann Holding Yönetim Kurulu Başkanı Selman Özgün de faizlerin düşeceği ve fiyatların artacağı söylentisinin elinde nakdi olanları harekete geçirdiğini söyledi.
Özgün, "Öte yandan konut fiyatlarında 7-8 aydır reel düşüş söz konusu. Yatırımcılar bunu çok iyi takip ediyor ve bu dönemin konut almak için çok doğru olduğunu biliyor. Ayrıca yeni arzların da halihazırda satışta olan konutlardan daha pahalı olacağını düşünen alıcılar fırsat bulursa kaçırmıyor." ifadelerini kullandı.
Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt da konut satış rakamlarının üç aydır yükselişte olduğunu ifade ederek, şu bilgileri verdi:
"İpotekli satışlarda da eylülde yıllık bazda yüzde 87,4'lük artış söz konusu. Bir malın fiyatının ne olacağı konusunda talep düzeyi de etkilidir. Talep yetersiz olsa inşaat maliyetleri artsa bile konut fiyatlarında yükseliş görülmeyebilir. Ancak ülkemizde konuta talep son derece yüksek seyrediyor. Bizdeki ana sorun konuta ulaşmayı sağlayan kredi faizlerinin yüksekliğidir. Ancak son zamanlarda konut kredi faizlerindeki küçük de olsa aşağı yönlü hareket konut alıcısını harekete geçirdi. Talepkar konut yatırımcısı, beklemekten sıkıldı ve fiyatların daha da artacağı endişesiyle farklı tasarruflarda tuttuğu parasını konuta yatırdı."
Bahaş Holding Üst Yöneticisi (CEO) Abdüssamet Bahadır da inşaat maliyetleri arttığı sürece konut fiyatlarının da aynı oranda artmak zorunda olduğunu ancak son aylarda konut fiyatlarında reel düşüşler yaşandığını söyledi.
Konut maliyetlerindeki artış hızında düşüş yaşanmasının beklendiğini ve bu beklentinin alıcıyı harekete geçirdiğini anlatan Bahadır, "Olası fiyat artışlarından etkilenmemek adına harekete geçen bu kesim, önümüzdeki yıl faizler düşme trendine girdiğinde konuta talebin artacağını ve bunun da konut fiyatlarını yükselteceğini öngören kesim. Ayrıca eylülde ipotekli satışlarda yaşanan artış da dikkat çekiyor. Bu da kredi faizlerindeki düşüşün piyasayı nasıl hareketlendirdiğinin göstergesi olarak karşımıza çıkıyor." diye konuştu.