Kahramanmaraş merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüklerindeki depremin ardından 6.4 büyüklüğündeki Hatay depremi yaşandı.
Bu yıkıcı depremlerin bilançosu, etkilenen bölgede yer alan 11 ilde ağır oldu.
Depremlerde 48 bin kişi yaşamını yitirdi, 800 binden fazla bina hasar aldı.
Depremzedelerin bölgede barınma ve gıda gibi temel ihtiyaçlarının karşılanması için yurt içinden ve dışından birçok kişi ve kuruluş devreye girdi.
Depremde yara alan illerden Şanlıurfa'da gerçekleşen sel de kayıpları ve hasarı artıran önemli bir doğa olayı olarak kayıtlara geçti.
Bu şartlarda depremzedelerin kendilerine yeni bir hayat kurabilmeleri için desteklenmesi zorunluluğu ortaya çıktı.
Hane başı destek ödemeleri için 130 milyar liraya ihtiyaç var
Böyle bir iklimde Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı'nın internet sitesinde yayınlanan "2023 Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Raporu"nda, hane başı destek ödemelerine ilişkin veriler paylaşıldı. Depremzede vatandaşlara yönelik hane başı destek ödemeleri kapsamında yapılacak ayni ve nakdi yardımlar için yaklaşık 130 milyar liralık kaynağa ihtiyaç duyulacağını açıkladı.
Depremlerin maliyeti 2 trilyon lira
Ayrıca depremin maddi boyutunu ortaya koyan bu kapsamlı rapora göre, depremlerin maliyeti 2 trilyon lira yani yaklaşık 103,6 milyar dolar oldu.
Taşınma ve kira yardımı 33 milyar lira
Depremzede vatandaşlara verilen 15 bin liralık taşınma ve 1 yıllık kira yardımlarının 33 milyar lirayı bulması bekleniyor.
Evi yıkık, acil yıkılacak, ağır ve orta hasarlı olanlara verilen 15 bin lira taşınma yardımı ve bunlardan ev sahibi olanlara aylık 5 bin lira, kiracı olanlara ise aylık 3 bin lira olmak üzere verilecek 1 yıllık kira yardımlarının toplam 33 milyar lirayı bulacağı öngörülüyor.
Çadır, çadır içi malzeme ve konteyner alımı harcaması 25 milyar lira
Depremzedelerin geçici barınmaları için çadır, çadır içi malzeme ve konteyner alımı için yapılacak harcamaların 25 milyar liraya ulaşacağı tahmin ediliyor.
Hane başı destek ödemesinin toplamı 19,3 milyar lira
Buna göre, depremzedelere yapılan 10 bin lira tutarındaki hane başı destek ödemesinin toplam 19,3 milyar liraya ulaşacağı tahmin ediliyor.
Hayatını kaybedenlerin yakınlarına 2,2 milyar lira
Depremde hayatını kaybedenlerin yakınlarına acil ihtiyaçları için verilecek 100 bin lira ile deprem bölgesi dışındaki illere kendi araçlarıyla giden depremzedelere yapılan yakıt yardımlarının toplam 2,2 milyar liraya ulaşacağı düşünülüyor.
Felaketzedelerin konaklama ve iaşe giderlerine tahmini 40,5 milyar lira, diğer harcamalar için ise yaklaşık 10 milyar lira harcama yapılacağı değerlendiriliyor.
Enkaz kaldırma maliyeti 42 milyar lira olarak hesaplandı
Yaklaşık 817 bin 548 bağımsız bölümde enkaz kaldırma çalışması yapılacağı, bu kapsamda 100-120 milyon metreküp inşaat ve yıkıntı atığı oluşacağı, bunların bertaraf tesislerine götürülme maliyetinin yaklaşık 34,2 milyar lirayı bulacağı belirtiliyor.
Bertaraf tesisi maliyetlerinin ise yer bedeli hariç olmak üzere inşaat yıkıntı atığının depolama maliyeti ile konkasör maliyetinin 7,66 milyar lira olacağı öngörülüyor.
Böylece depremlerde hasar gören binaların enkaz kaldırma maliyetinin 41,86 milyar lirayı bulması bekleniyor.
Binaların hasar durumu
Depremde 6 Mart itibarıyla 11 ilde 35 bin 355 bina yıkılırken acil yıkılacak 17 bin 491, ağır hasarlı 179 bin 786, orta hasarlı 40 bin 228 ve tespiti henüz yapılamayan 147 bin 895 bina bulunuyor. Ayrıca 94 bin 297 yıkılmış, acil yıkılacak ve ağır hasarlı ticarethane yer alıyor.