Türkiye, 6 Şubat 2023 tarihinde korkunç bir depremle sarsıldı...
Kahramanmaraş merkezli depremli merkezlerde 11 il etkilenirken devlet, ilk andan bu yana vatandaşlarının yanında oldu.
Depremin ilk anında her türlü imkanını seferber eden devlet, depremden sonra ise evini kaybeden depremzedeler için konut yapımına başladı.
Depremin yıl dönümü yaklaşırken İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremleriyle ilgili bugüne kadar yapılan çalışmalarla ilgili açıklama yaptı.
Bakan Yerlikaya, açıklamasında şunları kaydetti;
"53 bin 537 canımızı yitirdik, 107 bin 213 kişi yaralandı"
Maalesef 6 Şubat'ta milletçe asrın felaketini yaşadık. 120 bin kilometrekarelik alanda 11 il, 124 ilçe, 6929 köy ve mahallede ağır yıkımlara neden olan bu depremlerde 53 bin 537 canımızı yitirdik, 107 bin 213 vatandaşımız da yaralandı. 14 milyon vatandaşımızı doğrudan etkileyen depremler etki alanı bakımından dünya literatürüne geçti.
"AFAD depremden sadece 45 dakika sonra 4. Seviye acil durum ilan etti"
Cumhurbaşkanı Yardımcımız Sayın Fuat Oktay başkanlığında, bakanlarımız ve Türkiye Afet Müdahale Planı yani TAM çalışma gruplarımız tam kapasite ile AFAD yönetim merkezinde ilk toplantısını yaptı. AFAD depremden sadece 45 dakika sonra saat 05.02'de ise en üst seviye olan ve uluslararası acil yardım çağrısını kapsayan 4. Seviye acil durum ilan etti. Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatlarıyla felaketlerin yaşandığı her ile koordinasyonu sağlamak üzere Kabinemizin tüm bakanları görevlendirildi.
"Bölgeye arama ve kurtarma personeli ile AFAD gönüllüleri ve iş makineleri sevk edilmeye başlandı"
Saat 05.45'te valilerimizin deprem bölgelerine gitmeleri talimatı verildi. İllerdeki mevcut yöneticilerimizi desteklemek üzere 59 valimiz, 8 vali mülkiye başmüfettişimiz, 47 mülkiye müfettişimiz, 302 kaymakam ve vali yardımcımız ile 292 kaymakam adayımız yani toplam 708 mülki idare amirimiz deprem bölgesine hareket ettiler. Yine saat 05,45'te bölgeye arama ve kurtarma personeli ile AFAD gönüllüleri ve iş makineleri sevk edilmeye başlandı.
Saat 07.57'de İzmir Adnan Menderes Havalimanı'ndan uçaklar, Adana Havalimanı'na arama kurtarma personeli ile ağır tonajlı arama-kurtarma araçlarını ulaştırmak için havalandılar. Saat 11.25'te deprem bilgelerinde ilk bireysel çadırlar kuruldu.
Birinci depremden 9 saat sonra saat 13.24'te Kahramanmaraş Elbistan merkezli 7.6 büyüklüğünde ikinci bir depremle daha sarsıldık. Bu yıkıcı depremden sonra da hem arama-kurtarma çalışmalarımız hem de yardımların sevkiyatı aralıksız devam etti.
"650 bin personel görev yaptı"
Depremin daha ilk anında yoğunlaştığımız iki alan vardı. Biri arama-kurtarma faaliyetleri diğeri ise geçici barınma hizmetleri. Depremler sonrasında maalesef 38 bin 901 bina yıkılmıştı. Bu binaların tamamında arama içinde yaşam olduğu belirlenen 26 bin binada arama-kurtarma faaliyeti yürütüldü.
11 bin 488'i uluslararası, 35 bin 250'si arama-kurtarma 142 bini güvenlik personeli olmak üzere toplam 650 bin personel görev yaptı. Ayrıca yürütülen bu çalışmalarda 20 bin araç ve iş makinesi, 141 helikopter, 182 uçak ve 23 gemi görevlendirildi.
Uçak ve helikopterlerimiz toplam 17 bin 500 sorti yaptı. Enkaz altından kurtarılan her canımız yaşanan her mucize, bir bebeğin hayata tutunma azmi, bir annenin yavrusuna kavuşma mutluluğu tüm bu unutulmaz anlar sahada arama-kurtarma çalışması yapan arkadaşlarımızı daha da gayretlendiriyor, bizleri de daha da umutlandırıyordu.
"3 milyon 549 bin afetzedemizin tahliyesini sağladık"
Önce çadırlar kuruldu. Bölgeye 1 milyon çadır sevk edildi. Bunların bir kısmı bireysel olarak dağıtıldı. 350 çadır kent alanında 645 bin çadır kuruldu. Yaklaşık 2,5 milyon afetzedemize buralarda geçici olarak barınma imkanı sağlandı. Tüm bunlar yapılırken depremden etkilenen ve yakınlarının yanlarına gitmek isteyen 3 milyon 549 bin afetzedemizin tahliyesini sağladık. Türk Hava Yollarımız bu dönemde 13 bin 701 sefer ile 2 milyonu aşkın yolcu taşıyarak unutulmaz bir tarih yazdı. Aynı zamanda THY, 712 kargo seferi ile 32 bin 770 ton yardım malzemesini deprem bölgesine ulaştırdı.
"1 milyon 188 bin vatandaşımızı yurtlarımızda misafir ettik"
14 ve 28 Mayıs'ta gerçekleşen seçimlerde 993 bin vatandaşımızın ve YKS sınavına giren 123 bin öğrencimizin bölgeye gidiş ve dönüşleri sağlandı. 478 bin vatandaşımız KYK yurtlarında, 710 bin vatandaşımız ise MEB yurtlarında olmak üzere 1 milyon 188 bin vatandaşımız yurtlarımızda misafir edildi.
"15 bin 224 konteyner kurulumu gerçekleşti"
Bir taraftan tüm bu koordinasyon sağlanırken, diğer yandan da geçici barınma merkezleri yani konteynerler üretiliyor, konteyner kentler kurulmaya başlanıyordu. İlk bireysel konteynerimizi depremin 2. günü kurmaya başladık. 20 Şubat’ta ise Kahramanmaraş Karacasu’da ilk konteyner kentte yaşam başladı. Bugün geldiğimiz noktadaysa 414 konteyner kentte 215 bin 224 konteyner kurulumu gerçekleşti. Bu konteynerlerde; 691 bin afetzedemiz misafir ediliyor.
"14 milyar 453 milyon lira “Kira Destek Ödemesi” yapıldı"
Konteynerlerin dışında; geçici barınma hizmetlerinde bir diğer önemli adımsa kira destek ödemeleriydi. Bugüne kadar, geçici barınma hizmeti kapsamında; 349 bin hanemize toplam 14 milyar 453 milyon lira “Kira Destek Ödemesi” yapıldı. Bu kapsamda; ev sahiplerine aylık 7 bin 500, kiracılaraysa 5 bin lira kira destek ödemesi yapılmaya devam ediliyor. AFAD’ın başlattığı "Evim Yuvan Olsun" kampanyası ile de vatandaşlarımız hem gönül kapılarını hem de evlerinin kapılarını depremzedelerimize açtı.
Elazığ'da deprem konutlarında sona geldi: Depremzedeler gün sayıyor
"Türkiye Tek Yürek kampanyasında: 128 milyar 949 milyon lira toplandı"
İçişleri Bakanlığımızın koordinasyonunda konteyner kentlerdeki ihtiyaç sahibi depremzedelerimize, AFAD-Kızılay iş birliğiyle her ay 4 bin 500 lira yüklenen 69.289 ESEN KART dağıtıldı. Bu kartlara; Beş aylık toplam: 1 milyar 8 milyon 141 bin lira yüklendi. Aynı zamanda; 1 milyon 979 bin haneye 10 bin lira destek ödemesi, 557 bin haneye 15 bin lira Taşınma Yardımı 41 bin aile yakınına ise 100’er bin Lira Vefat yardımı yapıldı. Toplamda; 106 milyar 728 milyon lira kaynak deprem bölgemize aktarıldı.
“Türkiye Tek Yürek” kampanyasında: 128 milyar 949 milyon lira toplandı. Bunun 79 milyar 263 milyon Lirası harcandı. Bağış hesaplarımız ile ilgili bütün süreçler ve veriler; şeffaf bir şekilde 15 günde bir AFAD kurumsal web sitesinde ve Sosyal medya hesaplarından paylaşılıyor. Nakdi yardımların yanı sıra, ayni yardımlarda da “Asrın Dayanışması” sergilendi. Kimi yardımseverler konteyner kent kurdu, kimi kalıcı konut yapımını üstlendi, kimi de tırlar dolusu insani yardım malzemesi gönderdi.
"Enkaz kaldırma işleminin yüzde 91'i gerçekleştirildi"
Deprem sonrası üzerinde büyük bir hassasiyetle durduğumuz bir başka konuysa hasar tespitlerinin yapılması ve enkazların kaldırılmasıydı. Deprem bölgesinde 2 milyon 302 bin binada ve 6 milyon 227 bin bağımsız bölümde hasar tespiti yapıldı. 60 bin 421 acil yıkılacak ve yıkık binanın enkazları 68 günde tamamen kaldırıldı. Ağır hasarlı 200 bin 401 binadan 166 bin 602’sinin enkazı kaldırıldı. Şu ana kadar; hacme göre enkaz kaldırma işleminin yüzde 91’i gerçekleştirildi. Geriye kalan enkaz kaldırma süreçleri de yoğun bir şekilde devam ediyor.
"Toplam 441 bin 567 hak sahipliği belirlendi"
Ve Hak Sahipliği süreci… Değerli Vatandaşlarımız, hak sahipliği sürecini büyük bir hassasiyetle yürüttük. Bu süreci; 30 Mayıs 2023 tarihinde başlattık. Depremzedelerimize öncelikle yasal başvuru süresi verildi. 11 il, 124 ilçe ve 6.929 mahalleyi kapsayan hak sahipliği çalışmaları 211 günde tamamlandı.
Bu yoğun çalışma için, 146 Hak Sahipliği Ofisinde yaklaşık 2.500 personel görev aldı. Tüm değerlendirmeler AFAD AYDES yazılımı üzerinden bilişim ortamında yapıldı. Vatandaşlarımız tarafından sunulan yaklaşık 30 milyon evrak incelendi. Toplamı 15 milyon sayfa olmak üzere, 70 bine yakın komisyon kararı alındı. Bunların her biri 124 ilçe kaymakamı, 6.929 mahalle muhtarı, 124 tapu temsilcisi, 124 nüfus temsilcisi, 124 belediye temsilcisi ve 124 AFAD yetkilisi tarafından imza altına alındı.
Bu kapsamda 845 bin 371 talep değerlendirildi. Ve tüm süreçler tamamlandıktan sonra, 389 bin konut, 40 bin 658 işyeri ve 11 bin 531 ahır olmak üzere Toplam 441 bin 567 hak sahipliği belirlendi. İl, ilçe ve kırsal alanda toplam: 250 bin bağımsız bölümün ihalesi yapıldı.Yeni ihaleleri de yapmaya devam ediyoruz.
"Depremzede vatandaşlarımıza söz verildiği gibi konutlarını teslim edeceğiz"
İşte yarın, Sayın Cumhurbaşkanımızın teşrifleriyle Hatay’dayız! Dünyada başka bir örneğine rastlanmayacak hızda; 41 bin deprem konutumuzun ve 5 bin köy evimizin kura çekimi ile anahtar teslim törenlerinin ilkine "Bismillah" diyerek başlıyoruz. 4 Şubat’ta Gaziantep’te, 6 Şubat’ta Kahramanmaraş’ta ve ilerleyen günlerde de diğer illerimizde, inşallah bu törenlerimizi gerçekleştireceğiz. Depremzede vatandaşlarımıza söz verildiği gibi konutlarını teslim edeceğiz.